Dominik Moll’s “De nacht van de twaalfde”: anti-thriller?
Vertaald door Deepl
Lees het originele artikel
Na “Seules les bêtes” en “Harry un ami qui vous veut du bien”, die hun sporen hebben nagelaten, wat mogen we verwachten van de verfilming van Pauline Guéna ? Het verhaallijn en de spanning die in de vorige boeken volgden, zijn ondergeschikt in “De nacht van de twaalfde”. Een onopgeloste moord is het uitgangspunt.
In den beginne was een misdaad
Hij rijdt met zijn ogen op ons gericht, hij laveert woest over het parcours van de Grenoble velodrome, terwijl de soundtrack met zijn hart van vrouwenstemmen weerklinkt. De fietser die op zijn fiets danst zou de chorypheus van de Grieks-Romeinse tragedies zijn. De toon is gezet, het gaat om drama en de blik op de camera is die van Yohan, bijna met gratie gespeeld door Bastien Bouillon.
Genade en woede? Twee tegengestelde termen. Geëxternaliseerde openhartigheid, onbewogenheid, controle, neutraliteit… Geïnternaliseerde woede, woede, onmacht… Zoveel termen die Yohan karakteriseren, hoofd van het politiekorps van Grenoble, die wordt ingeschakeld om de moordenaar van Clara te vinden, die midden in de nacht levend is verbrand. Ze ging weg bij haar beste vriendin, Nanie, en had net een videoboodschap achtergelaten om haar vriendschap te tonen met de vurigheid en glimlach van haar jeugd.
Een kat miauwt in de nacht van de slaperige wijk van de Maurienne. Een kat, een figuur die vaak zal opduiken in deze film van Dominik Moll, een onafhankelijke, onverschillige kat. Maar wij weten al, het stond al zwart op wit voordat Yohan zijn woede op ons richtte (alsof wij, de toeschouwers, de schuldigen waren), dat een moord die geïnspireerd was door een echt feit, onopgelost zou blijven.
Uit de duisternis van de Maurienne komt een man met een capuchon tevoorschijn, besproeit Clara met benzine, de vlam van een aansteker slaat uit. Het gloeiende lichaam loopt langzaam door de nacht. Férederik Moll gebruikt slow motion en roept zijn vrouwelijk hart op: het drama op zijn hoogtepunt. Clara’s verkoolde lichaam wordt de volgende dag gevonden.
Onafgewerkt ontwerponderzoek
Er is Yohan en Marceau, gespeeld door Bouli Lanners, die hem bijstaat in het onderzoek. Een Marceau die leraar Frans had willen worden, een Marceau die onderworpen is aan de natuur, een gevoelige Marceau die ten prooi valt aan de ellende van de scheiding die zijn vrouw heeft aangevraagd, een Marceau die in de loop van de film een moordscène in zwart-wit bekijkt. Een shot van de voeten van de moordenaar die de trekker overhalen, het gezicht en de borst van de vrouw die de kogel opvangt, de voeten die snel de trap afglijden: niets in deze mise en abyme over de identiteit van de moordenaar.
Een Marceau die ook het onderscheid weet te maken tussen “een gemakkelijk meisje en een ongecompliceerd meisje”. Want ja, daarin ligt alle nuance van het eeuwige feministische vraagstuk, de aanzet tot de #Metoo golf.
Inderdaad, wij vernemen dat Clara, uit hebzucht, nieuwsgierigheid of sentimentaliteit, zich in de armen van verschillende verdachten heeft gewaagd. Zij worden allen in de loop van het onderzoek ondervraagd en de meesten geven blijk van dezelfde onverschilligheid, zoals de hierboven genoemde katfiguur. Clara is de tweederangs vriendin; voor de één de seksvriendin; voor de ander de minnares; en voor één, een marginale kerel die Clara vroeger bezocht, zonder dat Nanie het zelf wist: vleesgeworden schoonheid, die onschuldig haar toevlucht kwam zoeken in de verwaarloosde bungalow.
Nanie, die in tranen is, ondervraagt Yohan op haar beurt. Wie is de schuldige, degene die Clara vermoordde of Clara zelf?
Yohan, in zijn verhoor van de jonge vrouw, is gevangen in de val van de mannelijkheid, van een politiemacht geleid door mannen op zoek naar de schuldigen (was het een man die de moord heeft gepleegd?) De vraag wordt niet meer gesteld. De schuldige wordt gezocht door mannen, alsof geweld een zuiver mannelijke aangelegenheid is. De laatste rekruut en enige vrouw in de PJ, gespeeld door Mouna Soualem, zal dit zien.
Een andere vrouw in het onderzoek. Deze vrouw is de rechter, haar lichtjes krakerige stem die we goed kennen is die van Anouk Grinberg : kracht en vastberadenheid. Zij zal alles in het werk stellen om opheldering te verschaffen over de vrouwenmoord, die is opgegeven wegens gebrek aan middelen bij de politie van Grenoble. Ja, want in de film van Dominik Moll gaat het om een onheilspellende vaststelling: de bespottelijke middelen die de politieagenten hebben.
Aan het einde van het onderzoek, via een slimme procedure, zal geen vonnis worden uitgesproken, zal geen wet worden aangenomen om hem te veroordelen en zijn de cijfers te betreuren: tussen 1er juli en 15 augustus 2022 zijn al 18 slachtoffers van vrouwenmoord geteld (Bron: France Inter).